Inleiding
Één van de deelambities van de UTA is dat de beroepsbevolking van de Regio Utrecht digitaal vaardig is. De regio investeert in het verhogen van het algemene niveau van deze digitale vaardigheden (basic digital skills) voor de gehele beroepsbevolking, dus ook de mensen die op dit moment werkloos zijn. De ambitie heeft een hoge maatschappelijke betekenis, want richt zich naast economische waarde op de waarde van een inclusieve samenleving (meer info).
Om te komen tot concrete interventies is voor deze ambitie binnen de UTA een concrete doelstelling geformuleerd: jaarlijks bereiken in de Regio Utrecht 16 duizend extra personen het basisniveau digitale vaardigheden en 112 duizend extra personen in de komende 7 jaar (2021-2027)*. Binnen dit dashboard geven we inzicht in de belangrijkste cijfers, ontwikkelingen en trends die relevant zijn voor deze ambitie. Op basis van deze inzichten kunnen gebruikers de voortgang van de geformuleerde doelstelling monitoren en krijgen ze inzicht in de mogelijkheden om de kans op het realiseren van de ambitie verder te vergroten. Evaluatie van de doelstelling vindt buiten het dashboard plaats.
* Er wordt in deze ambitie nadrukkelijk een bredere doelgroep aangesproken. De doelgroep is in dezen de werkzame en de werkloze beroepsbevolking.
Belangrijkste inzichten
De provincie Utrecht kent relatief hoge digitale vaardigheid
De provincie Utrecht behoort tot de provincies met het grootste aandeel inwoners dat digitaal vaardig is. Op alle deelindicatoren van digitale vaardigheid kent de provincie Utrecht in vergelijking met Nederland een kleiner aandeel inwoners met minder dan basisvaardigheden. Ondanks deze relatief hoge digitale vaardigheid kent de provincie Utrecht een aanzienlijke groep 12- tot 75-jarigen die niet over basisivaardigheden op digitaal gebied beschikken. Deze groep, 13%, is kwetsbaar in een steeds verder digitaliserende maatschappij.
Digitale vaardigheid
Om het niveau van de digitale vaardigheden inzichtelijk te maken sluiten we binnen dit dashboard aan bij het onderzoek digitale vaardigheden van het CBS en Eurostat. Binnen dit onderzoek wordt aan individuen gevraagd naar activiteiten op het gebied van internet-, computer- en softwaregebruik. Op basis van deze activiteiten en de mate waarin deze worden uitgevoerd zijn indicatoren voor digitale vaardigheden ontwikkeld. De meest recente gegevens, die alleen op provinciaal niveau beschikbaar zijn, hebben betrekking op het jaar 2021 en worden om de twee jaar geactualiseerd.
In onderstaande visualisaties geven we inzicht in de vaardigheid van 12- tot 75-jarigen in de provincie Utrecht. In de eerste visualisatie kijken we naar de samenstelling van de digitale vaardigheid in de provincie Utrecht: aandeel inwoners met minder dan basisvaardigheden, basisvaardigheden en meer dan basisvaardigheden. In de tweede en derde visualisatie vergelijken we de digitale vaardigheid tussen provincies.
Digitale vaardigheid naar deelindicator
Er is (nog) geen algemeen geaccepteerde definitie van wat ‘digitale vaardigheden’ nu precies inhouden. Wij gebruiken data van het CBS waarbij digitale vaardigheden worden bepaald aan de hand van het aantal activiteiten op vijf gebieden: informatie en digitale geletterdheid, online communicatie, computers en online diensten, privacybescherming en softwaregebruik. Iemand heeft digitale basisvaardigheden als hij/zij ten minste één activiteit doet op de gebieden informatie en communicatie en één of twee op de andere gebieden. Meer dan digitale basisvaardigheden heeft iemand als er twee of meer activiteiten worden uitgevoerd op de gebieden informatie en communicatie en drie of meer op de andere gebieden.
In onderstaande visualisatie geven we voor de provincie Utrecht en Nederland de mate van digitale vaardigheid weer naar deelindicator. Via de filter in de visual is het mogelijk om te switchen tussen de mate van digitale vaardigheid: minder dan basisvaardigheden, basisvaardigheden, meer dan basisvaardigheden en niet vastgesteld.
Digitale vaardigheid naar persoonskenmerken
Wat mensen kunnen met internet en computers verschilt sterk naar leeftijd en opleiding. In onderstaande visualisaties geven we inzicht in het niveau van digitale vaardigheden naar leeftijd en opleidingsniveau*. Jongeren en hoger opgeleiden hebben vaak betere digitale vaardigheden.
* De gegevens hebben betrekking op het niveau Nederland. We verwachten op regionaal niveau tussen de diverse groepen geen grote relatieve afwijkingen ten opzichte van de landelijke situatie, zodat deze inzichten ook voor de regio Utrecht toepasbaar zijn.
Vraag IT skills naar beroep
Mensen die op digitaal gebied over minder dan basisvaardigheden beschikken zijn in een steeds verder digitaliserende maatschappij kwetsbaar. Scholing en bijscholing op het gebied van digitale vaardigheden is dan ook nodig. Ook voor mensen met (meer dan) basisvaardigheden is het belangrijk om qua digitale ontwikkelingen bij te blijven. Het tempo waarin de arbeidsmarkt verandert neemt snel toe en werkgevers stellen steeds andere en hogere eisen aan de vaardigheden van werkenden. Om hier goed op te kunnen anticiperen is het van belang dat mensen weten welke IT skills werkgevers vragen. In onderstaande visual geven we inzicht in de door werkgevers gevraagde IT skills. We analyseren hiervoor alle online vacatures die in Nederland (in de afgelopen twee jaar) zijn ontstaan. Daarbij kijken we per beroep hoe vaak een bepaalde IT skills gevraagd wordt*.
*We tonen alleen de IT skills die binnen het totaal aantal online vacatures voor een beroep vaker voorkomt. In het geval er geen IT skills getoond worden, komen IT skills onvoldoende voor in vacatures voor dit beroep om hierover betrouwbare uitspraken te kunnen doen.