ziekteverzuim en werkdruk

De aanhoudende arbeidsmarktkrapte zal naar verwachting niet verminderen in de komende jaren, mede door de toenemende vergrijzing. Veel bedrijven kampen hierdoor met een personeelstekort, waardoor het werk met minder werknemers moet worden gedaan dan wenselijk is. Dit leidt tot een verhoogde werkdruk. Door de hoge werkdruk stijgt het risico op ziekteverzuim, wat op zijn beurt de werkdruk verder verhoogt. Om te voorkomen dat deze vicieuze cirkel ontstaat, is het van groot belang om met gericht beleid te focussen op het verminderen van ziekteverzuim. In dit artikel geven wij inzicht in de duur, oorzaken en klachten van het verzuim per regio om gericht beleidsmaatregelen te kunnen nemen. Hierbij maken we gebruik van data van het Centraal Bureau voor de Statistiek, afgenomen onder werknemers over verzuim wegens ziekte. 

Ziekteverzuim toegenomen

In onderstaande visualisatie wordt de ontwikkeling van het ziekteverzuimpercentage (totaal aantal ziektedagen t.o.v. totaal beschikbare werkdagen per jaar) getoond in de periode van 2014 tot en met 2023. Uit de gegevens blijkt dat het ziekteverzuim in 2022 in Nederland toenam tot 5,2%. In 2023 zakte dit weer naar 4,8%, maar bleef het hoger dan in de voorgaande jaren. Via de filtermogelijkheid kunt u de gegevens inzien per zorgregio (RegioPlus-arbeidsmarktregio's). 

Waar is het ziekteverzuim het hoogst?

In onderstaande visualisatie tonen we het ziekteverzuimpercentage per zorgregio. In Zuid-Limburg is het ziekteverzuimpercentage het hoogst (5,6%), gevolgd door Drenthe (5,5%). In Gooi en Vechtstreek is het ziekteverzuim het laagst met 4,1%.

aantal verzuimdagen per jaar

In onderstaande visualisatie wordt de gemiddelde duur van het ziekteverzuim in de afgelopen 12 maanden, uitgedrukt in het aantal werkdagen, per zorgregio getoond. In Zuid-Limburg waren werknemers gemiddeld 10,1 werkdagen ziek in de afgelopen 12 maanden. In Drenthe lag dit gemiddelde op 9,6 werkdagen. Het laagst was het gemiddelde in Gooi en Vechtstreek, waar de werknemers 7,2 werkdagen ziek waren in de afgelopen 12 maanden.

hoe lang duurt het verzuim?

In onderstaande visualisatie kan per zorgregio bekeken worden hoeveel werkdagen het meest recente verzuimgeval duurde. Zo bleek dat er in 74,5% van de gevallen in de zorgregio Amsterdam sprake was van kortdurend verzuim (1 tot 5 werkdagen). Dit aandeel is in de zorgregio Amsterdam het hoogst van alle zorgregio's.  Het laagst was dit aandeel in de zorgregio Zuid-Limburg (63,5%). In 0,9% van de verzuimgevallen ging het in de zorgregio Amsterdam om een verzuimperiode van 210 werkdagen of meer. In Zuid-Limburg lag het percentage van 210 werkdagen of meer verzuim het hoogst met 1,6%. Via de filtermogelijkheid kunt u de verzuimduur bekijken voor een gewenste zorgregio. 

is het ziekteverzuim werkgerelateerd?

In het grootste gedeelte van de verzuimgevallen is er geen sprake van een werkgerelateerde oorzaak. Hoewel het ziekteverzuim in zorgregio Amsterdam het laagst ligt, is het aandeel dat aangeeft dat het verzuimgeval niet werkgerelateerd is daar het laagst. 14% van de mensen geeft aan dat het ziekteverzuim gedeeltelijk een gevolg van het werk is. Via de filtermogelijkheden kunt u bekijken hoe dit in andere regio's verdeeld is. 

fysieke of psychosociale klachten?

In onderstaande visualisatie ziet u de aard van de klachten die het ziekteverzuim veroorzaken. In zorgregio Amsterdam werd het grootste gedeelte van de verzuimgevallen veroorzaakt door fysieke klachten (82,8%). Opvallend is dat het aandeel psychosociale klachten in zorgregio Amsterdam met 10,2% het hoogst was van alle zorgregio's. Het aandeel ziekteverzuimgevallen die veroorzaakt werden door fysieke klachten was in alle regio's ongeveer gelijk: tussen de 80,9% in Limburg tot 84,2% in Zeeland. In Zeeland lag het aandeel psychosociale klachten het laagst (6,7%) van alle zorgregio's. 

werkgerelateerd verzuim door fysieke of psychosociale arbeidsbelasting?

In onderstaande visualisatie ziet u de reden van werkgerelateerd verzuim per zorgregio. In Amsterdam werd bijna de helft (46,6%) van het werkgerelateerde ziekteverzuim veroorzaakt door psychosociale arbeidsbelasting. 18,8% van het ziekteverzuim werd veroorzaakt door fysieke arbeidsbelasting en 34,6% had een andere reden. Er zijn duidelijke regionale verschillen zichtbaar. Amsterdam kent het hoogste aandeel werkgerelateerde ziekteverzuimgevallen met een psychosociale oorzaak. Het laagst ligt dit aandeel in Noord- en Midden-Limburg met ongeveer 1 op de 3 (32,8%). Bekijk de verhouding voor een gewenste regio via de filteroptie. 

Bron

De data is afkomstig van het CBS. Via onderstaande link kunt u de data inzien en definities bekijken. 

Ziekteverzuim volgens werknemers; regio