FEEDBACKFORMULIER

Wij waarderen uw feedback!

FEEDBACK
Dit veld is verplicht
Dit veld is verplicht

* verplichte velden

Aantal VSV'ers in Zuid-Holland ruim 20% gedaald in 2019/2020

Belangrijkste inzichten
  • Het voortijdig schoolverlaten (vsv) is de laatste jaren in Zuid-Holland toegenomen, maar het afgelopen schooljaar zien we weer een afname. Van alle leerlingen en studenten (tot 23 jaar) verliet in Zuid-Holland in 2019/2020 1,9% het onderwijs zonder startkwalificatie, waar dit het jaar daarvoor nog 2,4% was. 
  • Zowel in het voortgezet onderwijs (vo) als het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) is het aantal vsv'ers afgenomen. In 2019/2020 kent Zuid-Holland in het vo 739 vsv'ers (0,4%) en het mbo 4.364 vsv'ers (6,9%). 
  • Doordat de arbeidsmarkt verslechterd is door de coronacrisis, zullen er het afgelopen jaar minder studenten zijn die hun opleiding hebben verruild voor een baan. Wellicht is door de economische crisis ook de meerwaarde van een startkwalificatie duidelijker geworden voor studenten, waardoor zij ook minder snel geneigd zijn hun studie voortijdig af te breken om andere redenen. 
  • Verdere evaluatie is nodig om een beeld te krijgen van de effectiviteit van het huidige, verbrede beleid. Voortijdig schoolverlaten blijft dan ook een belangrijk aandachtspunt, waarbij alle regionale partijen adequaat moeten samenwerken om de daling van het afgelopen jaar vast te houden.
AANTAL VOORTIJDIG SCHOOLVERLATERS IN NEDERLAND AFGELOPEN JAAR SCHERP GEDAALD

Jongeren met een startkwalificatie hebben een betere positie op de arbeidsmarkt op de korte én lange termijn (CPB). Daarom is er in Nederland veel aandacht voor het tegengaan van voortijdig schoolverlaten, zodat minder jongeren het onderwijs verlaten zonder startkwalificatie. 

Lange tijd daalde het aantal voortijdig schoolverlaters (vsv’ers) in Nederland. Vanaf het schooljaar 2016/2017 was er echter weer een lichte stijging, die in de daaropvolgende jaren is doorgezet. Het afgelopen jaar is deze ontwikkeling omgeslagen. We zien een scherpe daling in het aantal voortijdig schoolverlaters in Nederland. Het aantal vsv’ers in 2019/2020 lag daarmee weer op een vergelijkbaar niveau als in 2015/2016. Kijkende naar het percentage voortijdig schoolverlaters, vormt zich eenzelfde trend. In 2015/2016 was het percentage vsv’ers 1,7%. In jaren daarna is dit geleidelijk toegenomen tot 2,1%, waarna dit percentage in 2019/2020 van 2,1% weer is teruggevallen naar 1,7%. De landelijke ontwikkeling in het aantal vsv’ers in de afgelopen jaren ziet u in de grafiek hierbeneden.

Aantal voortijdig schoolverlaters (2015-2020), Nederland
AANTAL Vsv'ers IN Zuid-Holland afgelopen jaar ruim 20% gedaald

De daling in voortijdig schoolverlaters op landelijk niveau is ook zichtbaar op provinciaal niveau. In Zuid-Holland is het aantal vsv’ers flink gedaald het afgelopen jaar. Van alle leerlingen en studenten tot 23 jaar, verlieten 5.103 van hen in het afgelopen jaar het onderwijs zonder startkwalificatie, ten opzichte van 6.434 het jaar daarvoor. Dat is een daling van 1.331 ofwel 20,7%. Ook het procentuele voortijdig schoolverlaten is flink afgenomen in het afgelopen schooljaar. Het percentage vsv’ers in Zuid-Holland is van 2,4% in 2018/2019 tot 1,9% in 2019/2020 gedaald. Daarmee volgt provincie Zuid-Holland de landelijke trend.

Voortgezet onderwijs
In Zuid-Holland is het aantal vsv’ers in het vo afgenomen van 1.009 vsv’ers in het schooljaar 2018/2019 tot 739 vsv’ers in het schooljaar 2019/2020. Het vsv-percentage is gedurende deze periode licht (0,1 procentpunt) gedaald tot 0,4% van het totaal aantal leerlingen. Dit komt overeen met de cijfers voor voortijdig schoolverlaten in het vo in Nederland (0,4%).

Middelbaar beroepsonderwijs
In het mbo is het aantal vsv'ers in Zuid-Holland afgenomen van 5.425 vsv'ers in het schooljaar 2018/2019 naar 4.364 vsv'ers in het schooljaar 2019/2020. Het vsv-percentage is ten opzichte van het schooljaar 2018/2019 van 6,9% gedaald naar 5,3%. Het vsv-percentage in het mbo ligt in Zuid-Holland (5,3%) ligt daarmee hoger dan het landelijke percentage (4,7%).

Aantal voortijdig schoolverlaters naar onderwijssoort (2017-2020), Zuid-Holland
Voortijdig schoolverlaten naar gemeente

In de visualisatie hieronder kunt u het vsv-percentage naar gemeente bekijken. Kijken we naar de grotere gemeenten, dan zien we dat het vsv-percentage in de gemeenten Westland, Haarlemmermeer en Hilversum relatief laag ligt. Gemeenten in Zuid-Limburg zien daarentegen relatief de hoogste vsv-percentages. De gemeenten Heerlen, Vaals, Maastricht en Kerkrade staan in de top 5 hoogste vsv-percentages. Opvallend is ook dat het voortijdig schoolverlaten binnen deze gemeenten in Zuid-Limburg het afgelopen jaar niet is afgenomen, maar juist is toegenomen. De gemeente Vaals had met bijna 2,4 procentpunt de grootste toename.

VSV naar onderwijssoort, naar gemeente (2018/2019 en 2109/2020)
VMBO bovenbouw kent binnen het VO het hoogste VSV-percentage

Het ministerie van OCW zet voor elk schooljaar streefpercentages voor de maximale schooluitval (Rijksoverheid). Het vsv-percentage binnen het voortgezet onderwijs in Zuid-Holland is het afgelopen jaar in alle categorieën gedaald. 

  • Het vsv-percentage in de onderbouw van het vo is in Zuid-Holland in 2019/2020 0,2%. Dit is gelijk aan het landelijke gemiddelde (0,2%) en boven de beoogde norm (0,1%).
  • Het vsv-percentage van de bovenbouw vmbo in Zuid-Holland bedraagt in 2019/2020 0,9%. Dit is gelijk aan het landelijke gemiddelde (0,9%) en onder de norm (1,0%).
  • Het vsv-percentage in de bovenbouw havo/vwo is in Zuid-Holland in 2019/2020 0,4%. Dit is boven het landelijke gemiddelde (0,3%) en boven de beoogde norm (0,1%).  
VSV naar VO-onderwijssoort (2017-2020), Zuid-Holland
VSV-percentage daalt naarmate mbo-niveau stijgt

Er zijn verschillen in de uitval tussen de niveaus in het mbo. Het aandeel voortijdig schoolverlaters neemt in Zuid-Holland af naarmate het mbo-niveau stijgt, hetgeen zowel voor de bol- als de bbl-leerweg geldt. Tevens is het percentage schoolverlaters gedaald op bijna alle niveaus. Alleen het voortijdig schoolverlaten op niveau 1 van de bbl-leerweg is het afgelopen jaar toegenomen. In Zuid-Holland ligt het vsv-percentage voor bbl-opleidingen op alle 4 de mbo-niveaus boven de beoogde norm (Rijksoverheid), terwijl het vsv-percentage voor bol-opleidingen enkel bij niveau 3 en 4 boven de beoogde norm ligt.

VSV naar mbo-onderwijssoort (2017-2020), Zuid-Holland
Redenen voor toe- en afname van voortijdig schoolverlaten

De toename van het voortijdig schoolverlaten in de afgelopen jaren was te wijten aan drie oorzaken, aldus gemeenten en scholen (Ministerie OCW): verkeerde studiekeuze, toenemende multi-problematiek onder jongeren en een aantrekkende arbeidsmarkt. Vaak verlaten leerlingen verlaten het onderwijs niet vanwege één specifieke reden. Vaak stapelen problemen zich op voordat de beslissing om te stoppen met de school genomen worden. Meer dan de helft van de leerlingen geeft aan dat school-gerelateerde problemen de aanleiding waren. Ze noemen vaak als reden dat de opleiding inhoudelijk toch niet was wat ze ervan verwachten, of dat de opleiding slecht georganiseerd was. Ongeveer een derde van de uitvallers noemde (geestelijke) gezondheidsproblemen of andere persoonlijke problemen als belangrijkste aanleiding. Daarnaast is groenpluk een aanleiding voor voortijdig schoolverlaten: bedrijven die studenten verleiden te starten met een baan in plaats van hun opleiding af te maken.

Met de komst van de coronacrisis is één van deze oorzaken daarmee weggevallen. Doordat de arbeidsmarkt verslechterd is door de crisis, zal er minder sprake zijn van groenpluk. Het afgelopen jaar zullen minder studenten voortijdig zijn uitgestroomd om te beginnen met werken. Wellicht is door de economische crisis ook de meerwaarde van een startkwalificatie duidelijker geworden voor studenten, waardoor zij minder snel geneigd zijn hun studie voortijdig af te breken om andere redenen, zoals wanneer een opleiding niet helemaal aansluit bij hun verwachtingen.

landelijke evaluatie beleidsaanpak vsv

Het streven is om het landelijke aantal voortijdig schoolverlaters terug te brengen naar maximaal 20.000 in 2024 (Ministerie OCW). De daling in voortijdig schoolverlaten van het afgelopen jaar brengt dit doel na enkele jaren van stijging weer iets dichterbij. Om dit doel te bereiken, is de aanpak in de afgelopen jaren verbreed om een sluitend regionaal vangnet voor jongeren te creëren. Zo kan er een passende plek in het onderwijs, de zorg, op de arbeidsmarkt of een combinatie hiervan, gefaciliteerd worden. 

Het is nog te vroeg om te zeggen of deze vervolgaanpak, in 2019 verankerd in de wetgeving, succesvol is. Naar alle waarschijnlijkheid is de daling in vsv’ers grotendeels te wijten aan de huidige economische situatie door de coronacrisis en de verdere maatregelen daar rondom. Als na de crisis weer meer balans op de arbeidsmarkt ontstaat, zal het aantal voortijdig schoolverlaters waarschijnlijk ook weer toenemen. Verdere evaluatie is nodig om een beeld te krijgen van de effectiviteit van het huidige beleid. Voortijdig schoolverlaten blijft dan ook een belangrijk aandachtspunt, waarbij alle regionale partijen adequaat moeten samenwerken om de daling van het afgelopen jaar vast te houden.

POWERED BY

powered by