ArbeidsmarktInZicht - Leerbedrijven in Utrecht

Belangrijkste inzichten

In 2019 waren er ruim 27.000 erkende leerbedrijven voor mbo-studenten in Utrecht. Meer dan 12.000 leerbedrijven waren in dat jaar actief (= minimaal één student).
In 2017-18 waren er ruim 30.000 mbo-studenten aan de slag bij een erkend leerbedrijf in Utrecht. Dit kan zijn in de vorm van een stage of een leerwerkplek.
Voldoende mogelijkheden voor stages en leerbanen bij leerbedrijven zijn belangrijk voor een goede aansluiting van het beroepsonderwijs op de regionale arbeidsmarkt.
Acht bedrijven uit Utrecht scoren als 'beste leerbedrijf' in hun categorie, volgens de jaarlijkse verkiezing die het ministerie van OCW en SBB daarvoor organiseren.
Voor ICT en creatieve industrie, als in Zorg, welzijn en sport, en in Techniek en gebouwde omgeving heeft Utrecht relatief veel studenten per leerbedrijf. Extra aanbod in deze sectorkamers is wenselijk.
In Sport en bewegen zijn er relatief veel studenten die de bbl-leerweg volgen in vergelijking met de bol-leerweg.

Mbo-studenten, leerbedrijven en de beroepspraktijkvorming

In het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) is de beroepspraktijkvorming (bpv) heel belangrijk. Door in de praktijk te werken en te leren, merken studenten hoe ze de vaardigheden die ze met hun kwalificatie opdoen, kunnen inzetten op de arbeidsmarkt. Andersom is het voor de economische dynamiek in de regio van belang dat er jaarlijks voldoende mbo-gediplomeerden zijn, om aan de vraag op de arbeidsmarkt te kunnen voldoen.

Het type beroepspraktijkvorming is afhankelijk van het soort mbo-onderwijs dat een student volgt. Bij de beroepsopleidende leerweg (bol) is dit een stage, bij de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) is dit een leerbaan. Zowel stages als leerbanen kunnen alleen worden voltooid bij een onderneming die is geaccrediteerd als erkend leerbedrijf. Daarmee is het aantal leerbedrijven naar regio, sector en bol/bbl een relevante indicator voor de arbeidsmarkt, aangezien het een indicatie geeft van de opleidingscapaciteit van een regio.

Aantal mbo-studenten per Actief leerbedrijf, naar regio

De verhouding tussen het aantal actieve erkende leerbedrijven en mbo-studenten varieert niet alleen per sector, maar ook per regio. In de onderstaande kaart kun je voor het totaal, of één specifieke sector of marktsegment, zien hoeveel mbo-studenten er zijn per actief leerbedrijf. Voor het totaal aan opleidingen varieert dit aantal tussen de 2,2 en de 3,5.

Aantal Mbo-studenten per actief leerbedrijf, naar arbeidsmarktregio

(Gebruik de filters boven de kaart om je selectie aan te passen).

Hierbij valt het volgende op:

* In de sector ICT en creatieve industrie ligt het aantal studenten per actief leerbedrijf rond de 2 in Amsterdam (ruim aanbod aan leerbedrijven), en rond de 7,5 voor de naburige Zaanstreek (zeer krap aanbod).

* In de sector specialistisch vakmanschap is het aantal studenten per actief leerbedrijf in vrijwel alle regio's zeer laag (1 - 2). Met uitzondering van Midden-Holland en Zaanstreek.

* In het marktsegment Zorg zijn er vooral in Zuid-Holland, Brabant en Limburg relatief veel mbo-studenten per actief leerbedrijf. Daarmee is het aanbod in deze regio's krap.

* In het marktsegment Rail zijn er in Rotterdam-Rijnmond, en omgeving Haaglanden zeer veel studenten (10 - 15) per actief leerbedrijf.

Mbo-studenten en leerbedrijven naar sectoren in utrecht

In 2017-18 waren er 31.200 mbo-studenten in Limburg. Daarvan volgden er ongeveer 30.000 een stage of leerbaan bij één van de 27.000 erkende leerbedrijven. Veruit de meeste studenten, bijna 9.350, volgden een opleiding in de sector(kamer) zorg, welzijn en sport. In die sector waren ongeveer 7.450 organisaties aangemeld als erkend leerbedrijf.

Mbo-studenten en leerbedrijven in Utrecht, naar sector

*Filter deze visualisatie specifiek voor Amersfoort, Gooi en Vechtstreek of Midden-Utrecht.

Voedsel, groen en gastvrijheid en Techniek en gebouwde omgeving, zijn daarna de meest populaire sectoren. De verhouding tussen studenten en leerbedrijven is in deze twee sectoren meer in balans. Dit komt waarschijnlijk doordat zorginstellingen over het algemeen relatief grote organisaties zijn en vaker plek hebben voor een hoger aantal stagiairs of leerbanen. Tot slot valt op dat er bij ICT en creatieve industrie meer studenten zijn (3.900) dan erkende leerbedrijven (2.900).

Beste leerbedrijven van de provincie Utrecht

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap organiseert samen met SBB sinds 1996 jaarlijks de verkiezing van de beste leerbedrijven per provincie. Uit een totaal van ruim 1.600 inzendingen zijn de volgende bedrijven de winnaars van 2019 voor Utrecht:

Zorg, welzijn en sport:   SNO Woudenberg
Techniek en gebouwde omgeving:   BluePrint Automation B.V.
Voedsel, groen en gastvrijheid:   Grachtenatelier
Zakelijke dienstverlening en veiligheid:   Telco Accessories B.V.
ICT en creatieve industrie: Webtelligo
Handel: H & M Amersfoort
Mobiliteit, transport, logistiek en martiem:   Carrec Technocenter BV
Specialistisch vakmanschap:   Orthopedietechniek De Hoogstraat

Verhouding studenten en actieve leerbedrijven IN Utrecht

Uit de vergelijking van deze provincie met heel Nederland blijkt dat er in ICT en creatieve industrie, Zorg, welzijn en sport, en Techniek en gebouwde omgeving, relatief minder studenten per leerbedrijf zijn. Een nadere analyse zou moeten uitwijzen of dit wil zeggen dat in deze sectoren de behoefte aan nieuwe erkende leerbedrijven kleiner is. Voor de vijf overige sectoren zijn de verhoudingen tussen Utrecht en Nederland behoorlijk gelijk.

Gemiddeld aantal Mbo-studenten per actief leerbedrijf in Utrecht

Top 10 marktsegmenten voor mbo-stages in Utrecht

Als we tot slot nog verder inzoomen op de tien marktsegmenten waar in Utrecht de meeste mbo-studenten studeren, zien we het volgende: De Zorg is veruit het meest populaire segment met ongeveer 4.000 bol-studenten, en 2.400 bbl-studenten. Verhoudingsgewijs is alleen in de gastvrijheid de verhouding bol/bbl nog iets meer in balans. In de andere acht marktsegmenten is het aandeel studenten dat een bbl-opleiding volgt, relatief klein. Dit zou erop kunnen wijzen dat er in deze marktsegmenten relatief veel ruimte is voor groei van het aantal opleidingen met een bbl-variant, én van het aantal erkende leerbedrijven dat deze studenten een leerbaan kan bieden. Voor de aansluiting tussen mbo-onderwijs en de arbeidsmarkt, en voor de dynamiek in de regionale economie, zou dat een goede ontwikkeling zijn.